Leczenie specjalistyczne w ramach NFZ mogą podjąć wszystkie osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym.
Aby umówić się na wizytę do większości specjalistów, wymagane jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. Pacjent otrzyma pomoc bez skierowania w kilku przypadkach:
- w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia,
- gdy chodzi o konsultacje u lekarzy następujących specjalizacji: dermatologia, ginekologia, okulistyka,
- onkologia, psychiatria, stomatologia, wenerologia.
Ponadto skierowania nie potrzebują:
- osoby cierpiące na gruźlicę (w przypadku konsultacji u pulmonologa, czyli specjalisty od chorób płuc),
- nosiciele wirusa HIV (w przypadku konsultacji u specjalisty od HIV i AIDS),
- inwalidzi wojenni, kombatanci, osoby represjonowane, cywilne niewidome ofiary działań wojennych (w przypadku leczenia chorób związanych z wojenną lub obozową przeszłością),
- osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych (w przypadku leczenia odwykowego pod okiem specjalisty z zakresu uzależnień).