Wielkanoc, czyli najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.
Wielki Tydzień rozpoczyna Niedziela Palmowa, która symbolizuje uroczysty wjazd Jezusa Chrystusa do Jerozolimy. Tydzień kończy się Wielkim Czwartkiem i Wielkim Piątkiem. Te smutne dni poprzedzają istotę Wielkanocy, czyli najszczęśliwszego Święta Zmartwychwstania Pańskiego, które obchodzone jest w niedzielę i poniedziałek.
W domach, według tradycji, trwają przygotowania do tego, by móc cieszyć się Zmartwychwstaniem Pańskim. Rodziny dzielą się jajkiem, składając sobie wzajemnie życzenia oraz zasiadają do stołów, aby wspólnie celebrować ten czas. W polskiej kulturze zakorzenione są także inne tradycje.
Malowanie jaj
W Polsce występuje wiele sposobów malowania jaj, które stały się symbolem rodzącego się życia oraz siły broniącej przed wszelkim złem.
- kraszanki - jajko gotuje się w barwnikach różnego koloru, które pozostają na skorupce.
- pisanki – ciekawa technika, która polega na rysowaniu na skorupce wzorów roztopionym woskiem, a następnie zanurzeniu jajka w barwniku.
- oklejanki – ozdabia się jajko kolorowym papierem, tkaniną lub innym materiałem.
Święcenie koszyczka wielkanocnego
Celebracja święcenia pokarmów wypada w Wielką Sobotę. Wtedy to wszyscy wierni udają się do kościołów w celu błogosławieństwa swoich pokarmów przez jednego z kapłanów. Tradycja ta ma pogańskie korzenie, lecz dzisiaj, zaakceptowana przez Kościół jest czymś powszechnym.
Pokarmy święcone są w tzw. koszyczku wielkanocnym, którego zawartość różni się, w zależności od regionu. Jednak bazą każdej "święconki" jest jajko, chleb, kiełbasa, sól, baranek, chrzan oraz kawałek ciasta. Następnie wszystkie pokarmy spożywane są wspólnie przy wielkanocnym stole.
Lany poniedziałek
Nazywany też świętem lejka lub śmigusem-dyngusem. Jest to drugi dzień Świąt Wielkanocnych i jedyny, w którym nikt z rodziny lub znajomych nie powinien mieć za złe, gdy zostanie oblany wodą.
Tradycja polewania się wodą sięga blisko 600 lat. Związana jest symbolem oczyszczenia oraz opadami deszczu, które miały świadczyć o nadejściu wiosny. Genezy święta powinniśmy upatrywać w jego nazwie.
- Śmigus oznaczał chłostanie i chlustanie panien na wydaniu świeżymi gałązkami. Wierzono, że ta czynność zapewni im lepszą płodność, zdrowie oraz wpłynie na urodę.
- Dyngus oznaczał polewanie wodą, z którego każda panienka mogła wykupić się, przygotowując dla "polewacza" pisankę lub obdarowując go jakimś przysmakiem ze świątecznego stołu.
Tradycja polewania wodą została przyjęta przez Kościół katolicki i trwa do dnia dzisiejszego jako część Wielkanocy.
