Wykonywanie kontroli z użyciem systemów telemedycznych oraz odroczenie planowych wizyt kontrolnych na okres po zakończeniu stanu epidemicznego – to zalecenia Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dla pacjentów z Elektronicznymi Urządzeniami Wszczepialnych (CIED) na czas epidemii COVID-19. Kardiolodzy elektrofizjolodzy odpowiadają na najczęściej zadawane pytania.
Eksperci Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego opracowali zalecenia dla pacjentów posiadających wszczepialne urządzenia wspomagające pracę serca takie jak: stymulatory, stymulatory resychronizujące CRT-P, wszczepialne kardiowertery-defibrylatory ICD, wszczepialne kardiowertery-defibrylatory resynchronizujące CRT-D).
Celem opracowania zaleceń jest ograniczenie ryzyka przeniesienia infekcji na pacjentów zdrowych poprzez wzajemny kontakt pomiędzy pacjentami oraz ograniczenie ryzyka przeniesienia infekcji przez personel medyczny. Istotnym celem jest także ochrona zespołów zajmujących się elektroterapią lub elektrofizjologią przed zakażeniem lub niepotrzebnym kontaktem z osobami chorymi na COVID-19, bądź będącymi w grupie ryzyka zachorowania. Wtedy, kiedy to możliwe zalecamy wykonywanie kontroli urządzeń wszczepialnych z użyciem systemów telemedycznych oraz odroczenie, jeżeli tylko możliwe, planowych kontroli na okres po zakończeniu stanu epidemicznego – mówi dr hab. n. med. Adam Sokal z Pracowni Elektrofizjologii i Stymulacji Serca Śląskiego Centrum Chorób Serca, członek Zarządu Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Jak konkretnie w okresie epidemii COVID-19 powinien postąpić pacjent z CIED?
- Miałem zaplanowaną kontrolę swojego urządzenia w ośrodku prowadzącym. Czy wizyta się odbędzie?
Ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną zalecane jest przełożenie planowych wizyt kontrolnych, możliwe więc, że zaplanowana na najbliższe dni i tygodnie kontrola się nie odbędzie.
Każdorazowo zaleca się przed planowaną kontrolą urządzenia wcześniejszy kontakt telefoniczny z ośrodkiem nadzorującym. Zanim wybierzemy się do poradni, warto podjąć próbę kontaktu telefonicznego z ośrodkiem (nawet kilkukrotnie). Dzięki udzielonej informacji ustalimy plan postępowania bez ewentualnej niepotrzebnej podróży do ośrodka.
- Jak mam się przygotować do telefonicznego kontaktu ze swoim ośrodkiem?
Podczas rozmowy kontrolujący zapyta o zdarzenia kliniczne, takie jak: wysokoenergetyczne interwencje ICD, zasłabnięcia, utraty przytomności u pacjenta ze stymulatorem, jak niepokojące objawy związane z lożą urządzenia (m.in. zaczerwienienie, obrzęk, bolesność, ścieńczenie skóry), które mogą świadczyć o rozwijającej się infekcji lub zagrażającej perforacji. W razie wątpliwości warto przygotować dokumentację fotograficzną podejrzanych zmian – ułatwi to osobie weryfikującej zdalną kontrolę i weryfikację stanu pacjenta.
- Mój system nie umożliwia mi codziennej transmisji danych z urządzenia do ośrodka prowadzącego. Jak mogę przeprowadzić zdalną kontrolę?
W przypadku korzystania z systemów telemedycznych nadzoru urządzeń wszczepialnych, które nie wykorzystują codziennych automatycznych transmisji, należy ustalić z ośrodkiem datę i godzinę planowanej transmisji danych z implantowanego urządzenia, tak, aby były one dostępne w czasie planowanej przez kontrolującego oceny urządzenia.
- Co, jeśli ośrodek zaleci kontrolę na miejscu?
W przypadku zalecenia pacjentowi kontroli urządzenia w Poradni/ Oddziale, bezwzględnie wymagane jest w każdym przypadku zebranie wywiadu epidemiologicznego dotyczącego ryzyka infekcji SARS-CoV2 i ewentualnego podejrzenia zakażenia/ zakażenia chorego, zgodnie ze standardami panującymi w danej jednostce. Pacjent zostanie zapytany o samopoczucie ogólne i ewentualnie występujące infekcje, zwłaszcza w obrębie dróg oddechowych. Bezwzględnie należy udzielić szczerych i precyzyjnych odpowiedzi! Dalsze postępowanie zależy od instrukcji przedstawionych przez ośrodek – trzeba stosować się do nich skrupulatnie.
- Jak zorganizować wizytę w ośrodku, by była możliwie najbardziej bezpieczna?
Każdorazowo należy dokładnie uzgodnić z ośrodkiem termin wykonania kontroli. W miarę możliwości warto dołożyć wszelkich starań, by transport do ośrodka i z powrotem nie odbywał się środkami transportu zbiorowego. Warto zgłosić się do poradni dokładnie na planowaną godzinę kontroli i, jeśli to możliwe, zastosować indywidualne środki ochrony, takie jak maseczka i jednorazowe rękawiczki. W poradni warto ograniczyć do niezbędnego minimum kontakt z personelem i zachować bezpieczną odległość od innych pacjentów (1,5-2 metry).